Verkiezingen Eemsdelta: hoe duurzaam zijn de plannen voor onze gemeente?

Energiecoöperaties zijn van alle kleuren. Jong en oud. Links en rechts. Leden hebben niet een specifieke politieke voorkeur. Wat wij samen belangrijk vinden is duurzame energie voor iedereen bereikbaar te maken. Want anders is onze toekomst in gevaar en kunnen we andere wensen in ons prachtige gebied niet realiseren. Immers, energie is overal en onlosmakelijk met ons leven verbonden. In wonen, werken, vervoer, vrije tijd en geld. Geld wat we kunnen overhouden als we energie besparen en zelf energie opwekken. Daarom hebben wij de partijen voor de Eemsdelta verkiezingen getoetst op hun plannen voor duurzame energie. De top 10.

#10 | Jongerenpartij Eemsdelta
Jongeren hebben de toekomst. Maar hoe duurzaam is die in Eemsdelta? Bij de jongerenpartij is er weinig aandacht voor. De partij wil binnen nu en circa vier jaar overstappen van gas naar waterstof voor huishoudens, wat onmogelijk is. De partij weet duidelijk niet waarover het spreekt. En verder moeten we stoppen met het aanleggen van nieuwe windparken. Beste Jongerenpartij: de duurzame toekomst maken we zelf. Jongeren zeker. Wij komen graag eens kennis overdragen.

#9 | VVD
De VVD juicht ondernemende en participerende bewoners toe. Als coöperaties voelen wij ons dan wel aangesproken. Toch is de VVD terughoudend met nieuwe ontwikkelingen in zon en wind, met een uitzondering voor de industriële ontwikkeling nabij Oosterhorn. Concreter wordt het niet, behalve dat de partij lokale initiatieven en verduurzaming van de industrie en chemische bedrijven wil verbinden. Hoe dan?

#8 | Lokaal Belang Eemsdelta
Lokaal Belang Eemsdelta begint goed door in te zetten op een stimuleringsregeling voor het terugdringen van energieverbruik bij woningen. Energie moet op daken worden opgewekt. Maar concreter dan ‘gratis informatie en advies over maatregelen’ wordt het niet. De partij is tegen nieuwe wind- en zonneparken. Dat vinden wij jammer, want onder voorwaarden kan dat op een goede manier en kunnen inwoners er juist van profiteren. En: we hebben het gewoon nodig.

#7 | Seniorenpartij Eemsdelta
De seniorenpartij wil meer aandacht voor onder andere klimaatadaptatie, het klimaatakkoord van Parijs, CO2-uitstoot en het gebruik van fossiele brandstoffen. Minder CO2 en fossiel bedoelen zij denken we. Duurzaamheid is voor hen een belangrijk thema, zodat kinderen en kleinkinderen ook nog een fijn leven hebben. Zonne-energie moet met subsidie voor iedereen bereikbaar zijn, maar het landschap moet wel intact blijven. Er is ruimte voor windmolens in dunbevolkte gebieden en langs snelwegen. De partij wil daadkrachtige plannen, maar heeft die zelf nog niet echt.

#6 | Gemeentebelangen Eemsdelta
Duurzame energie staat bovenaan het verkiezingsprogramma van Gemeentebelangen Eemsdelta. Maar klopt dat inhoudelijk ook? Gemeentebelangen wil inzetten op lagere energielasten voor inwoners door mee te doen in coöperatievormen. Daar worden wij blij van! De partij wil alternatieve vormen van energie toestaan, maar windmolens en zonneparken gaan in de ban. Dat is heel jammer voor burgerinitiatieven voor dorpsmolens en zonneweides. Helaas, het goede begin wordt niet afgemaakt.

#5 | ChristenUnie
De ChristenUnie wil veilig en gezond kunnen leven. Prima, daar is niemand tegen. Dat betekent volgens de partij: verduurzamen, recyclen en hergebruiken. Ruimte geven aan groen. Alle huizen moeten in 2040 aardgasvrij zijn. Jammer is dat de ChristenUnie daarvoor alleen het Energieloket wil inzetten, terwijl lokale coöperaties daar een geweldige bijdrage aan kunnen leveren. Er is geen ruimte voor nieuwe windparken, maar de partij ziet dorpsmolens en zonneparken van burgerinitiatieven wel zitten. Het had voor ons nog wat concreter gekund.

#4 | GroenLinks
Een radicale energietransitie en betaalbaarheid voor iedereen. Er moet veel gebeuren in onze nieuwe gemeente zegt GroenLinks. Met een prioriteit voor woningisolatie. Experimenteerruimte en een kenniscentrum voor duurzaam bouwen en wonen. In een open dialoog moet Eemsdelta koploper zijn van energietransitie, duurzaamheid en sociale vernieuwingen. Door intensieve samenwerking tussen gemeente, inwoners en ondernemers voor 50% lokaal eigendom. Daar weten wij wel raad mee, al komen lokale energiecoöperaties in het programma niet voor en vinden we die 50% veel te zuinig voor de groenste partij.

#3 | CDA
De klimaatopgave wordt volgens CDA voor een groot deel regionaal uitgevoerd. In dit traject is eerlijke, tijdige en volledige informatievoorziening tussen overheid en inwoners een absolute voorwaarde. De gemeente moet hierin faciliteren, naar energiecoöperaties en participerende inwoners. Wij doen graag mee! Er is ruimte voor de plaatsing van kleine windmolens bij agrarische bedrijven. De partij wil dat inwoners gaan meeprofiteren van de opwekking van duurzame energie op land. Projecten moeten voor 50% in lokaal eigendom komen. Net als bij GroenLinks vinden wij dat te zuinig, maar een faciliterende gemeente brengt het CDA in de top 3.

#2 | D66
D66 Eemsdelta staat voor een ambitieuze energietransitie en andere duurzame uitdagingen.
Eemsdelta gaat daarin een groot aandeel hebben in het opwekken van duurzame energie. De partij ziet vooral kansen voor inwoners, in plaats van bedreigingen. Want van energie die lokaal wordt opgewekt, kan lokaal worden geprofiteerd. Een gemeente waarin bewoners geld besparen door middel van energiecoöperaties. De voorbeelden zijn er al met 100% lokaal eigendom en honderden euro’s besparing per jaar voor bewoners! D66 is goed op de hoogte van wat burgers zelf coöperatief kunnen doen en wil daar verder op inzetten. In de fotofinish op nummer 2.

#1 | PvdA
“Wij willen als gemeente een voorbeeld zijn van duurzaamheid.” Het staat onderaan het programma geschreven, maar is veelbelovend. Volgens de PvdA Eemsdelta vraagt onze manier van leven om de beschikbaarheid van veel energie, die vooral van en in de eigen buurt moet zijn. Energiebesparing gaat daarbij voor alles. De partij kijkt voorbij de huidige mogelijkheden en wil nieuwe nutsvoorzieningen creëren. Opbrengsten worden aangewend voor het lokale belang en nieuwe vraagstukken. Samen met D66 is het de enige partij die het belang van energiecoöperaties goed ziet en wil deze steunen met kennis en geld. Dit geeft kansen voor nieuwe bedrijvigheid, innovatie en werkgelegenheid. Hier hebben wij niets aan toe te voegen.

Zienswijze energievisie DAL-gemeenten

De ontwerpvisie ‘Ruimte voor energie’ lag van donderdag 5 december 2019 tot en met woensdag 15 januari 2020 ter inzage. Het is een visie van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum op ‘de ruimtelijke inpassing van hernieuwbare energie’. De ontwerpvisie is opgesteld om een visie en ruimtelijke afwegingskaders te hebben voor vooral zon- en windenergie op het grondgebied van deze gemeenten. Samen vanaf 1 januari de nieuwe gemeente Eemsdelta.

De gezamenlijke energiecoöperaties Lopec, Zonnedorpen, Green Power en Eendracht, allen actief in het Eemsdeltagebied hebben kennisgenomen van deze ontwerpvisie en hiervoor een stevige zienswijze opgesteld. Wij hechten grote waarde aan een dergelijke visie. Met een goede visie kunnen wij van onderop – voor en door bewoners, ondernemers en (maatschappelijke) instellingen – belangrijke stappen zetten in de energietransitie en de noodzakelijke reductie van broeikasgassen, waaronder CO2. Bovendien kunnen we ervoor zorgen dat de opbrengsten grotendeels binnen de lokale gemeenschap blijven en niet naar grote buitenlandse investeerders vloeien.

Totstandkoming visie

Ondanks de goede wil van de gemeenten om de inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen te betrekken bij de totstandkoming van de visie, zijn wij teleurgesteld over het proces. Slechts een klein deel van de bevolking (ruim 200 mensen) hebben gebruik gemaakt van de gelegenheid om input te geven. We hadden graag meegedacht om het aantal reacties te vergroten. Maar veel belangrijker: wij zien helaas onvoldoende van de input terug in de visie. Ook van onze input zien wij onvoldoende terug. Naar onze mening is het draagvlak voor de ontwerpvisie daarom erg dun. Dat is jammer en risicovol voor de verdere totstandkoming van energie-initiatieven.

Aandacht voor lokale initiatieven

Wij zijn positief over de aandacht die het stuk heeft voor de lokale energiecoöperaties en de rol die wij als coöperaties kunnen spelen in de lokale energietransitie. Het getuigt van de politieke wil om ons werk te faciliteren. De ruimte die in het stedelijk gebied en een bufferzone daaromheen wordt geboden voor nieuwe opwek, geven ons mogelijkheden voor energie-initiatieven van en door de lokale bevolking.
Ook de ruimte die vanuit de gemeenten op voorhand wordt gegeven aan de ontwikkeling van dorpsmolens en de wil om bij de provincie hiervoor letterlijk en figuurlijk ruimte te vragen, stemmen ons hoopvol.

Overigens hebben wij de indruk dat de rol en ontwikkelkracht van de lokale energiecoöperaties wordt onderschat. Met het Nationale Klimaatakkoord als basis is de periode aangebroken waarin wij zélf risicodragend ontwikkelen, zélf onze projecten financieren en vooral zélf met de leden bepalen hoe de revenuen ten goede komen aan ons gebied. Gemeenten hoeven niet meer bang te zijn te worden ‘overvallen’ door commerciële ontwikkelaars die zonder de omgeving te betrekken grote zonneparken realiseren. Voor het bewaken van de lokale participatie zijn de gemeenten nu het bevoegd gezag op basis van landelijke regelgeving, waardoor ongewenste situaties verleden tijd zijn. Daardoor kunnen gemeenten voor de ruimtelijke inpassing van zon en wind een meer open beleid opstellen.

Ruimtegebrek voor energie

Met het voorliggende beleid ‘Ruimte voor Energie’ is van dat open beleid wat ons betreft geen sprake. Er wordt in de visie veel voorgeschreven, waardoor er weinig ruimte over blijft om de noodzakelijke grotere initiatieven te ontplooien. De gemeente kiezen ervoor het beleid te laten aansluiten bij de nationale ambitie met doelstellingen in 2050 en daarmee de opgave van de energietransitie naar een volgende generatie door te schuiven. Hierdoor kunnen wij er, bij voorkeur samen met de gemeenten, niet voor kiezen een sneller pad te bewandelen. Ook ontstaat er geen ruimte om buiten de ADL-gemeenten andere gebieden met gebrek aan ruimte te helpen, zelfs niet als dat betekent dat daardoor een geldstroom naar de lokale gemeenschap geborgd kan worden. In een tijd, waarin de Europese Unie wil versnellen en de Nederlandse regering móet versnellen in de terugdringing van CO2-uitstoot, is er behoefte aan zorgvuldig afgewogen mogelijkheden, niet aan de beschreven beperkingen.

Ook grootschalige initiatieven

Naast het realiseren van kleinschalige initiatieven op daken en land zetten wij als coöperaties – in samenwerking met belangrijke marktpartijen – ook in op realisatie van grootschalige zonneweiden en windmolens op landschappelijk verantwoorde en vooral door de omgeving geaccepteerde locaties. Het is voor zowel commerciële partijen als de coöperatieve beweging erg lastig, zo niet onmogelijk, om nog rendabele initiatieven te ontplooien die recht doen aan de noodzaak van hernieuwbare energie op land. Want naast de noodzakelijke opwek van energie op daken, is het met de opgave voor CO2-reductie zeker dat ook land nodig zal zijn. De gemeenten hebben daarvoor een zorgplicht en wij realiseren dat graag zo snel mogelijk.

De visie legt naar ons idee een (te) eenzijdige nadruk op landschappelijke kwaliteiten en staat daarmee verdere ontwikkeling in de weg. Er is méér mogelijk. Met behoud van landschap waar nodig en goede inpassingen waar mogelijk. Er is landschappelijk weloverwogen ruimte te vinden voor projecten met een grotere schaal dan de gemeenten in de visie aangeven. De overall indruk die wij nu aan de ontwerpvisie overhouden, is meer die van ‘nee, tenzij’ dan van ‘ja, mits’. Wij maken ons grote zorgen dat daarmee juist ruimtegebrek voor nieuwe energie ontstaat.

Visie als boekwerk

Het beleidsdocument is een heel boekwerk geworden en leest als een opsomming van (te) veel beperkingen. Dat is niet in de geest van Omgevingswet, waar gemeenten de rol van regisseur past. Ook voor ons staan sociale, cultuurhistorische en landschappelijke waarden voorop bij ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Maar dat wil niet zeggen dat er geen goede inbedding of kwalitatieve aanpassingen mogelijk zijn. Zoals de gemeenten weten ontwikkelen wij op dit moment al ideeën en initiatieven die vanuit zeggenschap en opbrengsten voor eigen gebied komen. Met het voorliggende beleid worden velen daarvan onhaalbaar.

Beroep op gemeenten

Wij vragen de gemeenten NU ruimte om de nodige stappen te zetten. Wij vragen hen de weg die wij als coöperaties en andere goede initiatieven willen bewandelen te faciliteren. Met een helder en veel beknopter kader, zonder het verder in te kleuren. Maar bijvoorbeeld ook met voor coöperaties aangepaste legesverordeningen en ambtelijke ondersteuning. Als jonge coöperaties hebben wij de ambitie om ons de komende jaren verder te professionaliseren en daardoor vanuit inwoners en lokale ondernemers in onze eigen energie te voorzien. Dat is ook wat onder andere de Provincie Groningen en het Klimaatakkoord nastreven, stimuleren en faciliteren. Met het voorliggende beleid zullen wij daarin aanzienlijk worden beperkt en verliezen wij het van de grote gevestigde orde van energiebedrijven. Dat is onacceptabel, want de gemeenschap heeft het recht in onze eigen energie te voorzien. Daar staan en gaan wij voor. Wie dount zulf!

 

Wij hopen natuurlijk dat de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum onze zienswijze overneemt en het voorgestelde beleid hierop aanpast. De gemeenteraden nemen hierover in maart een besluit, waarmee de visie ‘Ruimte voor energie’ definitief is.

 

De zienswijze van de gezamenlijke coöperaties Lopec, Zonnedorpen, Green Power en Eendracht kunt u hier lezen:

Lader Bezig met laden...
EAD logo Duurt het te lang?

Opnieuw laden Laad het document opnieuw
| Open Openen in nieuwe tab

Downloaden [162.00 B]

Verslag ALV 2019

Algemene Ledenvergadering 2019

Op 7 november was onze algemene ledenvergadering 2019. Naast de gebruikelijke formaliteiten was er deze keer een inspirerend en leerzaam verhaal over het energiegebruik in Appingedam door Sam van der Meij van de Innovatiewerkplaats ‘NextWorx’. Deze werkplaats is een initiatief van de Hanzehogeschool en Univé. NextWorx wil de regio uitdagen om samen te werken aan de ontwikkeling van de regionale economie door innovatie. Dat idee ondersteunen wij vanuit Eendracht van harte en voegen onze duurzame ontwikkeling vanuit de coöperatie daar graag aan toe.

Energieopgave voor Appingedam

De presentatie van Sam geeft de leden en ons een goed beeld van de energieopgave waar Appingedam voor staat en enkele denkrichtingen hoe we die kunnen oplossen. Vooral warmte is een belangrijk deel van het energieverbruik van huishoudens, want de gemiddelde energierekening in Appingedam bestaat voor meer dan 80% uit aardgas. De vele nieuwbouwwoningen die worden gerealiseerd als gevolg van de versterkingsoperatie worden allemaal zonder gasaansluiting gebouwd. Een elektrische luchtwarmtepomp is dan de goedkoopste oplossing, waardoor de vraag naar groene stroom flink zal toenemen. Deze groene stroom kan het beste uit wind gehaald worden, omdat windmolens stroom produceren in de maanden dat het buiten kouder is en de warmtepompen juist dan stroom nodig hebben.

Vanuit de coöperatie verkennen we de mogelijkheden van collectieve windenergie door middel van zogenoemde buurtmolens, naast de lopende initiatieven voor zonne-energie. Voorwaarde is dan wel dat er draagvlak is voor deze buurtmolens en dat leden hier zelf van profiteren vanuit coöperatief eigenaarschap.

Het bestuur

Het concept verslag van de ALV kunt u hier lezen:

Lader Bezig met laden...
EAD logo Duurt het te lang?

Opnieuw laden Laad het document opnieuw
| Open Openen in nieuwe tab

Downloaden [162.00 B]

Appingedam zet verduurzaming op slot

PERSBERICHT – Een burgerinitiatief voor een grote zonneweide in Appingedam dreigt te sneuvelen omdat de gemeente op voorhand geen medewerking wil verlenen. De beoogde zonneweide van 45 megawatt in nagenoeg onbewoond gebied tegen het Eemskanaal en de grens met buurgemeente Loppersum kan groene stroom leveren voor alle huishoudens in beide gemeenten. De locatie en zelfs de netcapaciteit om de zonnestroom via het elektriciteitsnetwerk naar woningen te brengen is geregeld, maar de initiatiefnemers lopen vast bij de gemeente. Hierdoor dreigt de verduurzaming in een groot deel van het geteisterde aardbevingsgebied voor jaren op slot te gaan.

De energiecoöperaties Eendracht, Lopec en Green Power uit Appingedam, Loppersum en Delfzijl werken met ontwikkelaar Soleila uit Groningen samen om een zonneweide ter grootte van maar liefst 78 voetbalvelden te realiseren. Een unieke samenwerking waardoor bewoners uit die gemeenten kunnen meedenken over de uitvoering. Zij profiteren van de lokale stroom en de opbrengsten. Door de omvang is het bovendien een grote stap in de verduurzamingsopgave waarvoor de gemeente staat. Op het gebied van duurzame energie behoort Appingedam namelijk tot de slechtste gemeenten van Nederland. Daarom vinden de coöperaties de houding en opstelling van het college van Appingedam onbegrijpelijk.

Johan Duut, voorzitter van Eendracht Energie: “De gemeente neemt een zeer formele houding aan en behandelt ons als een commercieel bedrijf. We zijn gewoon betrokken inwoners die werk willen maken van de noodzakelijke verduurzaming van onze huizen en snel van aardgas af willen, zonder dat we afhankelijk zijn van grote (buitenlandse) energiebedrijven of Russisch gas. We willen ons geld hier inzetten en daar zelf van profiteren. Bovendien moet er de komende jaren veel extra stroom komen voor de vele nieuwe elektrisch verwarmde huizen die worden gebouwd in het kader van de versterkingsopgave. We missen het meedenken van de gemeente hoe dit wel gerealiseerd kan worden. We worden op deze manier zelfs tegengewerkt. Dat is onbegrijpelijk.”

Omdat de gereserveerde netcapaciteit nu voor het burgerinitiatief verloren dreigt te gaan aan commerciële of zelfs fossiele initiatieven, staan de coöperaties mogelijk voor lange tijd met lege handen. Het netwerk in het Eemsdeltagebied zit vol en netbeheerders Tennet en Enexis geven aan dat dit voor 10 tot 15 jaar zo zal blijven (zogenoemde ‘congestie Weiwerd’). Duut: “Omdat er nog geen energiebeleid is wil de gemeente niet meewerken. Dat is onzin, want met ons initiatief kan de gemeente het beleid juist goed neerzetten. Volgens ons is dit de beste plek voor een zonneweide in Appingedam, met veel aandacht voor biodiversiteit, natuur en omgeving. We zien diverse mogelijkheden om het wel voor elkaar te krijgen, maar de gemeente staat niet open voor onze suggesties. We hopen dat zij heel snel tot een ander inzicht komen en we het initiatief kunnen redden.” Eendracht ontstond in 2017 uit een burgertop, georganiseerd door de gemeente zelf. Burgerparticipatie wordt aangemoedigd, maar strandt door het ontbreken van passend beleid en politieke onwil.

Interview met RTV Noord

In gesprek met RTV noord, live uitgezonden op 12 maart tijdens “Babette op Noord”.

Lees meer

Ontwikkelingen rond Middenschip

Tijdens een uitzending op 27 februari van HavenstadFM hebben we uitleg gegeven over de ontwikkelingen rond het zonnedak middenschip. Deze zou gerealiseerd worden op het dak van de Albert Heijn in Appingedam. Hieronder is te horen, met wat beelden, hoe deze ontwikkeling tot stand is gekomen en wat plan-B inhoud.

Samenwerken aan energievisie

Gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum gaan in gesprek met hun bewoners voor een gezamenlijke energievisie.

Provincie en gemeente over op groene energie

Vanaf 1 januari gaan Provincie en gemeente over op groene energie.

Deze duurzame energie wordt lokaal opgewekt en via Energie VanOns en Eneco afgenomen. Hierdoor blijft het geld in de regio en biedt, ook voor Stadscoöperatie Eendracht, de kans voor investeren in innovatie. Lees meer

Met groen gas duurzaam onderweg

Vandaag 7 december heeft De Holthausen Groep uit Hoogezand een
Holthausen NRG Point in gebruik genomen op de grens van Delfzijl en Appingedam. Lees meer